آشنایی با پمپ سانتریفیوژ یا پمپ گریز از مرکز
پمپ سانتریفیوژ، یا پمپ گریز از مرکز، از جمله پمپهای پرکاربرد در جابجایی آب و انواع مایعات با ویسکوزیته یا غلظت کم است. در این نوع از پمپها، انرژی مورد نیاز از الکتروموتوری که پروانه را میچرخاند گرفته شده و به سیال انتقال داده میشود. دلیل نامگذاری این پمپ به پمپ سانتریفیوژ یا گریز از مرکز نیز به همین خاطر است که در آن، پروانهای «دَوار» وجود دارد که انرژی مورد نیاز برای تولید فشار و حرکت را به سیال انتقال میدهد. این پمپها دارای سه بخش اصلی هستند: محرک، محفظه آببندی، و پوسته (که قسمت عمدهی آن شامل پروانه و شفت است).
پمپهای سانتریفیوژی پرکاربردترین نوع پمپ آبی در صنعت هستند. از آنجایی که این پمپها در هر موقعیت و شرایطی قادر به تامین مقدار مشخصی از دبی آب در فشار ثابت هستند، پمپهای کارآمد و ایدهآلی محسوب میشوند. همچنین، از این پمپها در کشاورزی و آبیاری، سیستمهای گرمایشی، سیستمهای تهویه مطبوع، ایستگاههای تقویت فشار، تامین آب اضطراری، زهکشی آبهای زیرزمینی، تاسیسات تصفیه آب، مصارف شستشوی صنعتی، سیستمهای آتشنشانی، معادن، صنایع شیمیایی، کاغذسازی، صنایع غذایی و لبنیات، فلزات مذاب، آبوفاضلاب، نفت و گاز، پتروشیمی، استخرها، آبنماها، و سایر موارد استفاده میشود.
تاریخچه پمپ گریز از مرکز
انسانها همواره در طول تاریخ، به آب به عنوان مایع حیات نیاز داشتهاند. به همین خاطر، معمولا مجاورت نهرها و رودخانهها را برای سکونت انتخاب میکردهاند و سعی داشتهاند با حفظ دسترسی خود به منابع آبی، امنیت و حیات خود را تضمین کنند.
بنابراین، نیاز همیشگی انسان به آب باعث شد که به فکر جابجایی آب از نقطهای به نقطهی دیگر بیفتد. بدین منظور او دست به اختراع وسیلهای شبیه به پمپ زد. پمپهای اولیه، که نیروی محرک آن بوسیله انسان یا حیوانات تامین میشد، در حدود قرن 17 پیش از میلاد در مصر باستان ساخته و مورد بهرهبرداری قرار گرفت. مصریان باستان موفق شده بودند با استفاده از این پمپها، آب را از عمق 90 متری زمین استخراج کند. یونانیان نیز در قرن 4 پیش از میلاد موفق به ساخت پمپهای رفتوبرگشتی شدند.
اما در خصوص پمپهای سانتریفیوژ یا گریز از مرکز، تاریخ ابداع آنها مشخص نیست. اما گفته میشود نقاشیهایی که از لئوناردو داوینچی در قرن پانزدهم میلادی به جای مانده نشان میدهد که آب با استفاده از نیروی گریز از مرکز از یک لوله خمیده بالا رفته است.
آنچه مشخص است این است که اولین پمپهای سانتریفیوژ در اواخر قرن هفده و اوایل قرن هجدهم میلادی توسط مهندسین ایتالیایی و فرانسوی ساخته شده و مورد بهرهبرداری قرار گرفته است. مشکل اصلی پمپهای رفتوبرگشتی، که همان مقدار جریان پایین آن است، باعث شد که در نیمههای قرن نوزدهم پمپهای سانتریفیوژ با استقبال بیشتری مواجه شوند و کاربرد گستردهای در صنایع مختلف پیدا کنند.